سخنرانی محمد توسلی - یادبود مهندس علی اکبر طاهری

 

سخنرانی محمد توسلی به مناسبت یادبود شادروان مهندس علی اکبر طاهری قزوینی

سالن مجتمع آموزشی نیکوکاری رعد - پنجشنبه 26 مهر 1403

تِلکَ أُمَّةٌ قَد خَلَت لَهَا مَا کَسَبَت وَلَکُم مَّا کَسَبتُم وَلاَ تُسأَلُونَ عَمَّا کَانُوا یَعمَلُونَ[1]

شادروان مهندس علی‌اکبر طاهری قزوینی (1311-1403) با اعمال خود محشور است و ما هم با اعمال خود محشور خواهیم بود. ضمن سپاسگزاری از خانواده محترم مرحوم مهندس طاهری برای برگزاری این برنامه یادبود، طبق این آموزه قرآنی مخاطب این برنامه در درجه اول خود ما هستیم که از تجربیات زندگی پربار آن درگذشته در زندگی خودمان بهره بگیریم.

تجربیات بیش از 6 دهه زندگی پربار شادروان مهندس علی‌اکبرطاهری در عرصه های مختلف حرفه ای، فرهنگی، اجتماعی و سیاسی و همچنین خصوصیات اخلاقی، ایمانی و منش او به ویژه در باره پژوهش‌های ارزشمند قرآنی که در اثر ماندگار «قرآن مبین» او تبلور دارد؛ در این برنامه توسط سخنرانان ارایه می شود. آنچه قرار است بنده در این فرصت تصدیع دهم تجربیات او در دوران دانشجویی، مشارکت در نهادهای مدنی انجمن اسلامی دانشجویان، انجمن اسلامی مهندسین و خدمات او در مدیریت شرکت کارآموز است که به اختصار به آنها اشاره می کنم.

دوران دانشجویی 

مهندس طاهری ورودی سال 1332 دانشکده فنی دانشگاه تهران در رشته مهندسی معدن هستند. چهار سال دوران تحصیل او تا سال 1336 هم به لحاظ فضای سیاسی و هم از نظر شکل‌گیری شخصیت فرهنگی و اجتماعی او بسیار قابل توجه است. در سال 32 پس از کودتای 28 مرداد فضای جامعه و به ویژه دانشگاه تهران کاملا متفاوت است. در 16 آذر برای استقبال از ریچارد نیکسون معاون رئیس جمهور آمریکا که نقش اصلی را در این کودتا داشت؛ قربانی کردن و شهادت سه تن از دانشجویان به این مناسبت برنامه ریزی می شود.  مهندس طاهری شاهد این رخداد بود و تفصیل آن را شهید دکتر مصطفی چمران در سال 41 به این مناسبت قلمی کردند که به دفعات منتشر شده است.

به لحاظ سیاسی با بسته شدن فضای سیاسی نهضت مقاومت ملی با حضور شخصیت هایی چون آیت الله سید رضا زنجانی، مهندس بازرگان، آیت الله طالقانی، دکتر سحابی و جمعی از نیروهای ملی و اعضای قدیمی انجمن اسلامی دانشجویان چون مهندس سحابی، دکتر یزدی، شهید چمران، رحیم عطایی تاسیس می شود. مهندس طاهری نیز در این دوران با نهضت مقاومت ملی و در تهیه نشریه «راه مصدق» همکاری داشتند.

اما مهم‌ترین تجربه آموزنده این دوران، ازجمله برای مهندس طاهری،  حضور در جلسات تفسیر قرآن آیت الله طالقانی در مسجد هدایت و برنامه سخنرانی‌های مهندس بازرگان و سایر برنامه های آموزشی این دوران است که زمینه شکل‌گیری شخصیت فرهنگی و اجتماعی به ویژه در عرصه اخلاقی، ایمانی و تقویت روحیه کار جمعی این دانشجویان را فراهم می‌کند،  بطوری که آنان در طول عمر طولانی خود بیش از 6 دهه در شرایط مختلف بدون انحراف ایستادگی کرده‌اند و متناسب با شرایط به وظایف ایمانی و اجتماعی خود عمل کرده‌اند.  

خدمات مهندسی   

بطور اختصار، مهندس طاهری پس از فارغ التحصیلی در رشته معدن از دنشکده فنی دانشگاه تهران و گذراندن یک دوره کوتاه تخصصی در بلژیک عمدتا در اداره کل معادن ایران اشتغال داشتند و پس از انقلاب در دولت موقت مسیولیت مدیریت آن اداره را بر عهده گرفتند، اما به خاطر رعایت اخلاق مدیریتی و مواضع سیاسی در مراحل بعدی برکنار شدند که تفصیل این دوره را در بخش های دیگر برنامه ملاحظه خواهید کرد.

انجمن اسلامی مهندسین

در سال 1336 که انجمن اسلامی مهندسین تاسیس می شود بطور طبیعی مهندس طاهری نیز با پذیرش عضویت و همکاری در این انجمن در طول بیش از شش دهه گذشته همیشه یکی از اعضای فعال و عضو شورای مرکزی انجمن بودند و متناسب با فرصت در برنامه های انجمن از جمله در مدیریت و سخنرانی ها حضور و مشارکت داشتند. این حضور باتوجه به تمرکز ایشان در مطالعات قرآنی در این گونه برنامه ها برجسته‌تر بوده بطوری که به رغم محدودیت های جسمی در سال‌های اخیر نیز در جلسات قرآن سه شنبه‌های این انجمن مشارکت و اظهار نظر کارشناسی داشتند.

شرکت کارآموز

در این فرصت کوتاه مایلم این بخش از خدمات مهندس طاهری را با جزئیات بیشتری ارایه کنم.

بطور خلاصه شرکت کارآموز اولین اقدام اجتماعی انجمن اسلامی مهندسین است که در سال 1337 با پیشنهاد آقای مهندس احمد رئیس روحانی در پاسخ به یک نیاز راهبردی جامعه و پرکردن خلاء بین کارگران ساده و مهندسین استقبال و به تدریج شکل می‌گیرد. اهداف شرکت کارآموز علاوه‌بر آموزش‌های فنی و حرفه‌ای تقویت اخلاق و ایمانی هنرجویان بود.

هیأت  موسس شرکت کارآموز از اعضای انجمن اسلامی مهندسین شخصیت‌هایی چون مهندس بازرگان، مهندس عبدالحسین ابراهیمی، مهندس معین فر، مهندس سالور و مهندس احمد رئیس روحانی بودند. هیات امنای شرکت کارآموز نیز علاوه بر اعضای انجمن شخصیت‌های خیری چون آقایان مصطفی عالی نسب، عباس جابر انصاری، احمد علی بابایی، حسین کاشانی فرید، هوشنگ مصلحی، جعفر آقایی خرازی بودند.  شرکت کارآموز در سال 1341 به ثبت رسید و در سال 1345 مجوز هنرستان کارآموز نارمک که در زمینی به مساحت 3 هزار متر مربع احداث شده بود، دریافت و خدمات آموزشی خود را آغاز کرد. در همین راستا هنرستان «پیام امید» در جاده قدیم کرج در سال 1351 به بهره برداری رسید که زمین آن با مساحت 40 هزار متر مربع در سال 1348 توسط یکی از خیرین مرحوم عباس جابر انصاری به شرکت کارآموز اهدا شده بود.

در سال 1353 که دولت وقت تصمیم به دولتی کردن مدارس گرفت هر دو هنرستان کارآموز در اختیار وزارت آموزش و پرورش قرار گرفت. اما مدیریت کارآموز به عنوان موجر همچنان برنامه های آموزشی هنرستان‌ها را دنبال می‌کرد.   

در سال 1375 وزارت آموزش و پرورش ضمن مذاکره و توافق با شرکت کارآموز قطعه زمینی به مساحت 1320 متر مربع در منطقه سردار جنگل در شمال بزرگراه همت و مبلغی وجه نقد در اختیار شرکت کارآموز قرار داد و در سال1379 تکمیل و به بهره‌برداری رسید. البته در مورد هنرستان نارمک شرایط متفاوت انجام شد. در سال 1387 هنرستان، در اختیار شرکت کارآموز قرارگرفت و پس از تجدید بنا در سال 1393 بخشی از آن مورد بهره برداری قرار گرفته است و ساختمان آن در دست تکمیل است. 

مدیریت شرکت کارآموز

مهندس علی اکبر طاهری علاوه بر همکاری در مدیریت شرکت کارآموز یکی از مدیران عامل شرکت کارآموز بودند که در دو نوبت سال‌های 1362 تا 1371 و سال‌های 1374 تا 1381 جمعا به مدت 16 سال، طولانی‌ترین دوره  این مسئولیت را برعهده داشتند. در این دوره است که هنرستان سردار جنگل (همت) طراحی و اجرا شده و در سال 1379 به بهره‌برداری می رسد و در سال 1381 اولین دوره هنرجویان فارغ التصیل می شوند و تا 1401، در مجموع رشته ها، 1664 هنرجو با کیفیت بالا فارغ التحصیل داشته است . در سال‌های گذشته برنامه های ویژه انجمن اسلامی مهندسین چون برگزاری نماز عید فطر در سالن اجتماعات این هنرستان برگزار می شد.

 بدون تردید خدمات مهندس طاهری با همکاری هیات مدیره، شامل آقایان مهندس معین فر، مهندس کتیرایی ، مهندس صباغیان و حاج آقا مصلحی، خدمات مهندس طاهری در جایگاه مدیریت عامل کارآموز در مدیریت احداث و تجهیز ساختمان هنرستان همت و ایجاد کارگاه ها و لوازم رشته های مختلف هنرستان و بهره برداری از آنها که تا کنون نقش موثری در آموزش فنی و حرفه‌ای و تربیت هنرجویان داشته، قابل تقدیر می‌باشد.

روحشان شاد       

 

---

[1] انان امتى بودند كه دورانشان سپرى شد؛ انان [نتيجه]دستاورد خويش را دارند و شما نيز[نتيجه] دستاورد خويش را خواهيد داشت و مسئول اعمال انان نخواهيد بود. (بقره/134)