راهکار دستیابی به صلح

راهکار دستیابی به صلح

محمد توسلی

در آستانه سال جدید میلادی و همزمان با ولادت حضرت مسیح(ع) که پیام آور صلح، آزادی، برابری و کرامت انسانی، چون سایرپیامبران ابراهیمی، هستند، جا دارد رویداد‌ها و چالش‌های سال 2019 در چارچوب این ارزشها و قوانین و حقوق بین‌الملل مورد ارزیابی قرار گیرند. در این یادداشت مایلم صرفا به دو  موضوع در این رابطه اشاره‌ای داشته باشم.

در این سال ما با چالش های زیادی در سطح جهانی روبرو بوده ایم. چالش‌های زیست محیطی، اعتراضات مردمی به شکاف‌های اجتماعی و نابرابری و...  اما ادامه تحریم های جدید دولت آمریکا علیه ایران که بعد از خروج از برجام، در عرصه های مختلف اقتصادی، نظامی، خدمات عمومی و ... آغاز شد در سال 2019 نیز گسترش یافت و در 13 آبان 98 نیز به مناسبت چهلمین سالگرد اشغال سفارت آمریکا و گرو گانگیری در ابعاد وسیع تری ادامه پیدا کرد که پیامدهای آن فشار اقتصادی به ویژه بر اقشار فرودست جامعه و همچنین طبقات متوسط شهری کاملا مشهود است. 

ایستادگی دولت و ملت ایران آگاهانه در قبال این اقدام سلطه جویانه و خلاف قوانین بین المللی از یک سو نمودار عزم ملی برای حفظ ایران و تمامیت ارضی آن است که مورد تقدیر بسیاری از جمله سران برخی از کشور های جهانی از جمله مهاتیر محمد نخست وزیر مالزی در کنفرانس اخیر سران کشور های اسلامی قرار گرفته است و از سوی دیگر زمینه اعتراضات گسترده مردم مستاصل و متاثر از این تحریم ها را به ویژه در حاشیه شهرها فراهم کرده است که نمود اخیر آن به علت عدم کارآمدی و پاسخگویی مسیولان، حوادث خشونت بار آبان ماه به بهانه افزایش قیمت بنزین است که منجر به صدمات جانی و مالی گسترده‌ای شده است.  چرایی هماهنگی اقدامات دولت آمریکا که خود را مومن به خدا و پیام مسیح می‌داند و اقدامات خشونت بار ماموران جمهری اسلامی که آنان نیز به خدا و پیام و آموزه های اسلامی باور دارند چالش بزرگی است که می‌تواند مورد بررسی و نقد قرار گیرد.

آموزه های قرآنی به وجوه مشترک ادیان ابراهیمی در آیات مختلف پرداخته است. از جمله در آیه 62 سوره بقره تصریح می‌کند: « کسانی که به آیین اسلام ایمان دارند و همچنین یهودیان و مسیحیان ... که به خدا و آخرت باور دارند و عمل صالح انجام می دهند پاداش همه نزد پروردگارشان محفوظ است و ترس و اندوهی نخواهند داشت». یعنی اگر پیروان همه ادیان بر پایه ایمان به این ارزش‌ها که در فطرت همه انسان ها به ودیعه گذارده شده است باور داشته باشند و در راستای تحقق آن‌ها در هر شرایط با راهبرد عمل «صالح» که منطبق با عقلانیت و تحلیل شرایط باشد و زمینه های اصلاح وضع موجود را در راستای تحقق پیام اصلی پیامبران فراهم کند مورد پذیرش آفرینش و بطور طبیعی جامعه  قرار خواهد گرفت. با توجه به تجربه بشری به ویژه بعد از جنگ های اول و دوم جهانی که هزینه های بسیار سنگین مادی و معنوی در پی داشت جامعه جهانی کوشش کرده است برای دستیابی به صلح جهانی و سایر مطالبات بشری قوانین و حقوقی را تدوین و نهادهایی چون سازمان ملل، حقوق بشر، دادگاه های بین المللی و... ایجاد کند. اما متاسفانه در طول یک قرن اخیر اگر چه جامعه جهانی در این راستا شاهد دستاوردهای بزرگی بوده آما بخاطر عدم تعهد کامل برخی از کشور های سلطه جو به این تعهدات بین المللی در سال 2019 نیز شاهد چالش هایی در سطح جهانی به ویژه در کشور های منطقه خاور میانه از جمله ایران هستیم.

بدون تردید اقدامات دولت آمریکا و ترامپ رییس جمهور ویژه آن که امروز حتی در داخل آمریکا نیز با چالش های جدی روبروست در سال 2019 نیز هزینه های سنگینی به ملت ایران وارد کرده است و ملت ایران با آگاهی برای حفظ ایران و تمامیت ارضی آن، در مقابل این تهدیدات ایستادگی می‌کند. اما آیا سیاست ها و برنامه های جمهوری اسلامی در زمینه برنامه هسته‌ای و حضور فرهنگی و نظامی در کشور های منطقه و همچنین مدیریت ناکارآمد و شکاف دولت - ملت که نقض آرمان‌های اولیه انقلاب و بسیاری از اصول قانون اساسی است زمینه برای ایجاد چنین چالش‌های سنگین در مناسبات داخلی و روابط بین المللی فراهم نکرده است؟ آنچه در این‌جا لازم است اشاره شود هماهنگی پیامد‌های برنامه تحریم ها و جنگ اقتصادی دولت کنونی آمریکا با مدیریت رخداد های آبان ماه در داخل کشور است که بطور هماهنگ زمینه‌های ناامیدی مردم را برای حضور در انتخابات فراهم کرده است، تا در راستای برنامه مورد نظرشان مجلس یک دست و سپس دولت هماهنگ داشته باشند تا بتوانند برنامه‌ی مورد نظرشان را برای آینده ایران پیگیری کنند! اگر این تحلیل واقعیت داشته باشد همه کسانی که به آینده ایران و تمامیت ارضی آن می اندیشند و احساس مسیولیت می‌کنند ضروری است با تحلیل شرایط به وظیفه ملی خودشان در این شرایط نیز چون گذشته عمل کنند.

به رغم چالش های سال 2019 و در سال های پیش‌رو، راقم این سطور براین باور است که روند تحولات جهانی و ایران نهایتا بسوی صلح، آزادی و برابری و کرامت انسانی که همان عصاره پیام همه انبیاء و مطالبه ذاتی همه انسان های پاک نهاد است، سیر خواهد کرد. بنابراین به رغم چالش های جاری باید به آینده امیدوار بود و در هر دوره‌ای با تحلیل شرایط و با کار جمعی به «عمل صالح»  مشخص رسید و با توکل به آفریننده هستی، اقدام کرد.

منبع: روزنامه شرق – 4 دیماه 98